شهنام قنواتیزاده، فعال محیطزیست و مدیرعامل انجمن پیان جرگه سبز خوزستان، از چهرههای تأثیرگذار در حوزه حفاظت از طبیعت جنوب ایران است. او با ترکیب آموزش مردمی، مطالبهگری از نهادهای دولتی و اجرای پروژههای بینالمللی مانند معیشت پایدار روستایی حول تالاب شادگان، بهعنوان صدای محیطزیست خوزستان شناخته میشود. قنواتیزاده با پویشهایی مانند «نه به بیطرف» علیه سیاستهای غلط آبی نیز جسورانه وارد عرصههای سیاسی شده است.
شهنام قنواتیزاده، فعال محیطزیست و مدیرعامل انجمن پیان جرگه سبز خوزستان، در گفتوگو با سایت خبری ما مردم اظهار کرد: این انجمن با مجوز وزارت کشور و استانداری خوزستان فعالیت میکند و حوزه کاری آن تمام استان را پوشش میدهد. اساسنامه انجمن طیف گستردهای از مسائل محیطزیستی را شامل میشود؛ از آموزشهای خرد مانند کاهش مصرف پلاستیک تا اجرای پویشهای مردمی در مناسبتهایی مثل محرم و نوروز که مصرف ظروف یکبارمصرف افزایش مییابد.
وی گفت: حوزه فعالیت ما به آموزش چهرهبهچهره محدود نمیشود. ما وارد عرصههای کلان مانند مطالبهگری از دولت نیز شدهایم. بهعنوان مثال، در دوره دولت روحانی، پویش «نه به بیطرف» را راهاندازی کردیم که منجر به رد صلاحیت وزیر پیشنهادی نیرو شد. متأسفانه گزینه بعدی، آقای اردکانیان، سیاستهای غلط آبی را ادامه داد و در دولت شهید رئیسی نیز نسبت به وزیر نیرو انتقادات جدی داشتیم.
این فعال محیطزیست افزود: حوزه کاری ما از آموزش جوامع محلی تا پروژههای بینالمللی گسترده است. با همکاری سازمان ملل، طرحهایی مانند تنوعبخشی به معیشت روستاییان حاشیه تالاب شادگان را اجرا کردهایم. در روستاهای خنافره و سادات آبادان، دورههای مهارتآموزی برای زنان برگزار شد و امروز شاهد اشتغال و درآمدزایی آنان هستیم. حتی یک زن روستایی با تولید کلوچه به درآمد پایدار رسیده است.
قنواتیزاده تأکید کرد: همچنین کتابی با عنوان«پردهبرداری از تالاب هورالعظیم» منتشر کردهایم تا ارزش اکولوژیکی این تالاب را به جهانیان معرفی کنیم. با وجود اهمیت بینالمللی هورالعظیم، هنوز بهعنوان سایت رامسر ثبت نشده است. ما با خطرات ناشی از بیتوجهی به این تالاب، مانند خشکشدن و نابودی تنوع زیستی، روبرو هستیم.
وی در ادامه گفت: در جریان سیلهای اخیر خوزستان، هشدارهای ما نادیده گرفته شد. پنج روز قبل از وقوع سیل، پیشنهاد دادیم جاده وحدت را برای تخلیه آب باز کنند، اما متأسفانه اقدام نشد و خسارات جبرانناپذیری به شادگان وارد آمد. این نشاندهنده ضرورت توجه به صدای کارشناسان محیطزیست است.
مدیرعامل انجمن پیان جرگه سبز خوزستان خاطرنشان کرد: تشکیل این انجمن فرآیندی دقیق و زمانبر بود. هشت ماه صرف انتخاب هیئتموسس شد و حتی برادرم را بهخاطر تعهدات شخصی از لیست حذف کردیم. امروز بیش از ۷۰ عضو فعال داریم که در مواقع ضروری، مانند تجمع مقابل سازمان آب و برق، حضور پررنگی نشان میدهند.
وی تصریح کرد: رسانههای خارجی مانند بیبیسی بارها برای مصاحبه به ما مراجعه کردهاند، اما ترجیح دادهایم مستقل عمل کنیم. هدف ما نه جنجالآفرینی، بلکه تحقق مطالبات محیطزیستی از طریق گفتوگوی سازنده با نهادهای داخلی است. حتی دورههای آموزشی ما مورد تأیید اتحادیه گل و گیاه قرار گرفته و بهعنوان شرط اخذ مجوز کسبوکار معرفی شده است.
قنواتیزاده در پایان گفت: پروژههای آینده ما شامل توسعه آموزشهای جوامع محلی و پیگیری ثبت تالاب هورالعظیم در کنوانسیون رامسر است. سازمانهای بینالمللی مانند UNDP از اقدامات ما حمایت کردهاند و امیدواریم دولت نیز همکاری بیشتری داشته باشد. محیطزیست خوزستان نیازمند عزم ملی است.