خانم یزدانی، هنرمند پرتلاش و استادکار ملیلهسازی از شاهینشهر، با بیش از دو دهه تجربه در صنایع دستی، از پیشگامان احیای این هنر اصیل ایرانی است. وی که تحصیلات خود را در رشته صنایع دستی تکمیل کرده، با دغدغهای دوگانه حفظ میراث فرهنگی و معیشت هنرمندان به آموزش رایگان مستضعفان پرداخته، اما همواره با چالشهایی مانند کمتوجهی جامعه به ارزش هنرهای دستی و دشواری فروش محصولات فاخر ملیلهکاری روبهرو بوده است.
خانم یزدانی، هنرمند ملیلهکار شاهینشهری، در گفتوگو با سایت خبری «ما مردم» از چالشهای ورود به عرصه صنایع دستی و بیاقبالی جامعه به هنرهای اصیل گفت. او که از سال ۸۴ وارد این حوزه شده، تأکید کرد: متأسفانه بسیاری از افراد تنها به دنبال درآمد سریع هستند و حاضر به زحمت کشیدن برای یادگیری هنرهای ارزشمند مانند ملیلهسازی نیستند.
یزدانی با اشاره به مسیر پرچالش خود اظهار کرد: پس از گرفتن دیپلم، بهدلیل نداشتن مدرک دانشگاهی نتوانستم آموزشگاه دایر کنم. بنابراین، در رشته صنایع دستی ادامه تحصیل دادم و با ملیلهسازی آشنا شدم. این هنر، نیازمند صبر و حوصله است، اما امروزه کمتر کسی حاضر است چنین سرمایهگذاری زمانی کند.
وی درباره هزینههای آموزش ملیلهسازی توضیح داد: دورههای آموزشی این هنر حدود ۷ تا ۸ میلیون تومان هزینه دارد. اگرچه به افراد مستضعف به صورت رایگان آموزش میدهم، اما حتی آنان نیز بهدلیل سختی کار، از ادامه مسیر منصرف میشوند.
این هنرمند با انتقاد از نگاه مادیگرایانه برخی متقاضیان گفت: خانمهای خانهدار ابتدا میپرسند “چقدر درآمد دارد؟” و اگر پاسخ قانعکننده نباشد، انگیزهای برای یادگیری ندارند. درحالی که من روزی با دستمزد ۵۰۰۰ تومان کار میکردم، اما امروز حتی حاضر نیستند برای هنر ارزشمند وقت بگذارند.
یزدانی مشکل اصلی خود را فروش محصولات دانست و افزود: بازار فروش ملیلهسازی محدود است. اگرچه از طریق اینترنت و شبکههای اجتماعی فعالیت میکنم، اما هنوز نتوانستهام ارتباط مناسبی با گالریها یا خریداران عمده برقرار کنم.
وی در پاسخ به راهکارهای بهبود وضعیت فروش گفت: فرهنگسازی کلیدی است. مردم میلیونها تومان برای کالاهای بیکیفیت چینی هزینه میکنند، اما برای خرید صنایع دستی اصیل ایرانی تمایلی نشان نمیدهند. رسانهها باید همچون تبلیغات محیطزیستی، اهمیت حمایت از هنرهای ملی را نهادینه کنند.
این بانوی هنرمند پیشنهاد داد: اگر رادیو و تلویزیون بهصورت مستمر درباره ارزش صنایع دستی برنامهسازی کنند، ذهن مخاطبان تغییر میکند. متأسفانه امروز حتی افراد متمول نیز ترجیح میدهند پول خود را صرف شام بیرون کنند تا خرید یک اثر هنری ماندگار.
یزدانی با مقایسه رفتار مصرفی جامعه بیان کرد: وقتی مردم حاضرند برای یک شام ۲ میلیون تومانی هزینه کنند، اما برای یک ظرف ملیله کاریشده ۱ میلیون تومانی تردید دارند، نشان میدهد مشکل از فرهنگ مصرف است، نه توان مالی.
وی با امیدواری گفت: اگر نهادهای متولی مانند سازمان صنایع دستی و صداوسیما وارد شوند، میتوان امید داشت که ملیلهسازی جایگاه واقعی خود را پیدا کند. این هنر نهتناثیر اشتغالزایی، بلکه بخشی از هویت ملی ماست.
گفتنی است خانم یزدانی در شاهینشهر کارگاه کوچکی دارد و بهصورت محدود به آموزش و تولید مشغول است. او از مسئولان خواست با حمایتهای عملی از هنرمندان، مانع فراموشی هنرهای اصیل مانند ملیلهسازی شوند.